Opis

Streszczenie. Określony konstytucją ustrój polityczny zakłada korzystanie z wolności sumienia i wyznania. Korzystanie z tej wolności w realiach państwa totalitarnego nie było takie oczywiste. Mimo formalnych gwarancji było ograniczane. W demokratycznym państwie prawa wolność ta została doprecyzowana przez ustawodawcę. Z mocy konstytucji uzewnętrznianie przekonań religijnych może być ograniczone tylko w drodze ustawy i wyłącznie wtedy, gdy zachodzi konieczność ochrony: bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności, wolności i prawa innych osób. Ustawodawca, ustanawiając szczególne rozwiązania umożliwiające publiczne sprawowanie kultu, nie wprowadza takich ograniczeń.Wręcz odwrotnie – liberalizuje obwarowania umożliwiające jego wykonywanie. Szczególnym sposobem sprawowania kultu są uroczystości, które odbywają się z wykorzystaniem dróg publicznych. Akty prawne określające sposób korzystania z dróg zakładają odformalizowane przeprowadzanie na drogach takich uroczystości religijnych, jak pielgrzymki, procesje i kondukty żałobne. W artykule zostały przedstawione rozwiązania prawne umożliwiające ich przeprowadzenie, ze wskazaniem zależności wynikających z kategorii dróg, na których się one odbywają, oraz rozwiązań, które mają zapewnić bezpieczeństwo ich uczestników, jako szczególnych użytkowników dróg publicznych. Przedstawiono organy właściwe do dokonywania uzgodnień w tym zakresie, ze wskazaniem mnogości organów, które muszą być zaangażowane w ten proces. W kontekście obowiązującego stanu prawnego istotne jest, czy przyjęte rozwiązania pozwalają określić podmioty odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom pielgrzymek, procesji czy konduktów żałobnych oraz czy i jaki zakres uzgodnień zapewnia bezpieczeństwo tych szczególnych przedsięwzięć.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo uroczystości religijnych, wykorzystanie dróg w sposób szczególny, wolność sumienia i wyznania, pielgrzymka, procesja, kondukt żałobny

Abstract. A political system defined by the Constitution presupposes the exercise of freedom of conscience and religion. The use of this freedom in the realities of a totalitarian state was not so obvious. Despite formal guarantees, it was limited. In a democratic state of law, this freedom has been clarifi ed by the legislator. By virtue of the Constitution, the manifestation of religious beliefs may be limited only by way of a statute and only when there is a need to protect: state security, public order, health, morality, freedom and the rights of others. The legislator, by establishing special solutions enabling public worship, does not introduce such restrictions. On the contrary, it liberalises the fortifi cations that make it possible to perform it. A special way of celebrating worship are celebrations that take place using public roads. Legal acts defi ning the way of using roads assume the formalization of such religious ceremonies on the roads as pilgrimages, processions and funeral processions. The article presents legal solutions enabling them to be carried out, with the indication of dependencies resulting from the category of roads on which they take place and solutions to ensure the safety of their participants as special users of public roads. The authorities competent to make arrangements in this respect are presented, indicating the number of bodies that must be involved in this process. In the context of the current state of laundry, it is important whether the adopted solutions allow to identify the entities responsible for ensuring safety for pilgrimage participants, processions or funeral processions, and whether and how the arrangements ensure the safety of these specific projects.

Keywords: safety of religious celebrations, use of roads in a special way, freedom of conscience and religion, pilgrimage, procession, funeral procession