Opis

Streszczenie: Żebractwo obecne w świecie od tysięcy lat niewątpliwie stanowi patologię społeczną. Nie jest ono zjawiskiem jednorodnym, a żebracy nie zawsze są osobami, których los winien wzbudzić wyłącznie współczucie. Wyróżnia się bowiem żebractwo z przymusu (sytuacja życiowa zmusza do takiego działania) oraz żebractwo zawodowe, gdy żebracy w ten sposób zarabiają pieniądze, choć są zdolni do normalnej pracy. Regulacje prawne powinny przeciwdziałać żebractwu dwojako – pozytywnie i negatywnie. Pozytywne przeciwdziałanie żebractwu to zagwarantowanie obywatelom możliwości utrzymania poziomu życia powyżej granicy minimum egzystencji, szczególnie poprzez system pomocy społecznej oraz działania zwalczające bezrobocie. Negatywnym narzędziem zapobiegania temu zjawisku jest prawo karne, a w szczególności prawo wykroczeń, penalizujące czyny o mniejszym abstrakcyjnym stopniu społecznej szkodliwości. W kodeksie wykroczeń znajdują się dwie typizacje, które chronią społeczeństwo przed nieakceptowalną formą żebractwa – art. 58 oraz art. 104. Te właśnie normy stanowić będą przedmiot rozważań w dalszej części artykułu. To głównie zadaniem Policji jest ściganie sprawców żebractwa oraz „stanie na pierwszej linii” w walce z tym przejawem patologii społecznej. Najważniejsze jest zatem dokonanie właściwej analizy znamion omawianych wykroczeń, aby ułatwić funkcjonariuszom zadanie w zakresie zwalczania niedozwolonego żebractwa w naszym kraju. Konieczne jest również sformułowanie pewnych uwag de lege ferenda odnośnie omawianych regulacji.

Słowa kluczowe: żebractwo, prawo karne, prawo wykroczeń, patologia społeczna, Policja

Abstract: Mendicancy has been known for thousand years and now it is an example of a social pathology. This phenomenon isn’t homogeneous and mendicants don’t always bring compassion from other humans. Mendicancy can be distinguished into two types – compulsion mendicancy as a result of problems in somebody’s life and proffesional mendicancy. In this situation it becomes for mendicants a way for earning money and beggers do it even though they are capable to work. The law should prevent mendicancy also in two different ways – positively and negatively. Positive prevention of beggary depends on a capability of enshrining citizens the possibility of living above the minimum of existence, especially by system of social care, and fighting against unemployment. Negative tool against mendicancy is a criminal law – mainly a misdemeanor law which criminalise less social dangerous acts than crimes. There are two types (article 58 and article 104) in the Misdemeanor Code which prevent society against mendicancy. In the paper this two legal norms will be completely analised. The Police ought to pursue illegaly mendicancy. Police officers stand on the first lane in fight against this pathology so the most important is to do an analisys of the features of contraventions from article 58 and 104 Misdemeanor Code in order to make them combating mendicancy easier.Also it is necessary to present some de lege ferenda postulates about legal norms which were being discussed.

Keywords: mendicancy, criminal law, misdemeanor law, social pathology, Police